وکیل به موکل: کجا به سلامتی؟

ممنوع الخروجی به وضعیتی گفته می‌شود که شخص امکان عملی و قانونی برای خروج از خاک کشور را نداشته باشد. به عبارت دیگر، در زمان ممنوع الخروجی از خروج وی از مرزهای کشور جلوگیری به عمل می‌آید. و منظور از مرزهای کشور اعم است از مرز زمینی، مرز دریایی یا مرز هوایی کشور.

از آن جایی که ورود و خروج آزادانه شهروندان به خاک کشور یکی از حقوق اولیه شهروندی است، منع این حق تنها در صورتی امکان دارد که برخی از شرایط قانونی فراهم بوده و نیز دستور قضایی برای آن صادر شده باشد.

در این نوشته قصد داریم به انواع وضعیت‌هایی که می‌تواند به ممنوع الخروجی شخص بیانجامد و نیز نحوه و کیفیت اطلاع یافتن از آن بپردازیم.

عوامل ممنوع الخروجی شخص

ممنوع الخروج بودن یک شخص، همانطور که اشاره شد، حق وی بر رفت و آمد آزاده به خاک کشور را لغو می‌کند. به نحوی که دیگر نمی‌تواند از مرزهای کشور، اعم از مرزهای آبی، زمینی یا هوایی خارج شود. اما باید بدانید که برای ممنوع الخروج شدن یک شخص، علت‌های مختلفی ممکن است وجود داشته باشد.

در نظر داشته باشید که صرف نظر از دلیل ممنوع الخروجی، ضرورتا باید یک حکم قضایی وجود داشته باشد که شرایط ممنوع الخروجی را ایجاد و اجرا کرده باشد. این موارد را در ادامه معرفی می‌کنیم.

• ممنوع‌ الخروجی مالیاتی: بدهی مالیاتی داشتن یکی از شرایطی است که می‌تواند به ممنوع الخروجی شخص بیانجامد. در واقع مطابق با قانون گذرنامه، اشخاصی که بیش از 500 میلیون تومان بدهی مالیاتی داشته باشند، می‌توانند با ممنوعیت جهت خروج از کشور مواجه شوند.
• ممنوع‌ الخروجی قضایی: منظور از ممنوع الخروجی قضایی شرایطی است که شخص به دلیل وجود یکی از علل قانونی، هنوز اجازه خروج از کشور را ندارد. این موارد مطابق با قانون گذرنامه به افراد زیر 18 سال و نیز زنان متاهل باز‌می‌گردد. که هر کدام از این اشخاص باید اجازه ولی و یا همسر خود را برای خروج از کشور داشته باشند و در غیر این صورت ممنوع الخروج محسوب می‌گردند.
• ممنوع‌ الخروجی اجرائیات ثبت: اجرائیه ثبت یکی از نهادهای اجرایی کشور است که برای برخی از دعاوی خاص صلاحیت صدور اجراییه، صدور حکم جلب و یا صدور دستور ممنوع الخروجی را داراست. از جمله صلاحیت‌های این اداره عبارت است از بدهی بانکی و یا عدم پرداخت مهریه زوجه پس از صدور حکم قضایی.
• ممنوع ‌الخروجی سربازی: سربازان مشمول غایب، یعنی اشخاصی که مطابق با قانون به سن خدمت وظیفه عمومی رسیده‌اند اما هنوز خود را معرفی نکرده‌اند و یا مدت زمان خدمت ایشان خاتمه نیافته باشد، اصولا ممنوع الخروج از کشور محسوب می‌گردند. البته ممکن است که با پرداخت وثیقه معتبر، وضعیت ممنوع الخروجی این اشخاص به صورت موقت برداشته شود.
• ممنوع ‌الخروجی سوء شهرت: در برخی از شرایط خاص، افرادی که سابقه قضایی برای جرایم سرقت، کلاهبرداری، تکدی‌گری را داشته باشند ممکن است که به صورت موقت از خروج از کشور منع شوند.
• ممنوع ‌الخروج کیفری: ممنوع الخروجی کیفری به حالتی گفته می‌شود که مقام قضایی به واسطه مقام موقعیت شخص، خروج وی از کشور را به ضرر و مخالف با مصالح کشور تشخیص دهد. در این صورت می‌تواند دستور ممنوع الخروجی این شخص را صادر نماید.

نحوه استعلام ممنوع الخروجی

استعلام ممنوع الخروجی که در واقع برای پیشگیری از شرایطی است که می‌تواند برای ما دردسر آفرین باشد، به این معناست که از داشتن اجازه خروج از کشور مطمئن شویم. البته که اصولا تنها زمانی که شک معقولی برای وجود شرایط ممنوع الخروجی داشتیم باید نسبت به استعلام وضعیت اقدام نماییم.

در هر صورت روش‌های مختلفی برای استعلام ممنوع الخروجی وجود دارد که در ادامه معرفی می‌کنیم.

استعلام ممنوع الخروجی از اداره گذرنامه

اداره گذرنامه که خدمات اختصاصی خود را در رابطه با صدور، تمدید، لغو، تنظیم قوانین و دیگر موارد مشابه نسبت به گذرنامه ارائه می‌دهد، به عنوان یک مرجع آگاه نسبت به وضعیت ممنوع الخروجی شناخته می‌شود.

در نتیجه می‌توان با مراجعه حضوری به اداره گذرنامه خود یا وکیل پایه یک دادگستری، وضعیت اجازه خروج خود از کشور را استعلام نمود و با خیال راحت برای سفرهای خارجی برنامه‌ریزی نمود.

استعلام ممنوع الخروجی از طریق سامانه ثنا

وضعیت دیگری که ممکن است به ممنوع الخروجی شخص بیانجامد، و پی از این هم اشاره کردیم، ناشی از حکم قضایی و به سبب پرونده‌های حقوقی و قضایی است که مقام رسیدگی‌کننده دستور ممنوع الخروجی را صادر کرده و به اداره گذرنامه اعلام نموده است.

حال چنانچه بخواهیم از وضعیت ممنوع الخروجی به واسطه دستور قضایی مطلع شویم، می‌توانیم به سامانه ثنا مراجعه نموده و آخرین وضعیت مربوطه را در این سامانه دریافت نماییم.

استعلام ممنوع الخروجی از طریق اداره مالیات

همانطور که اشاره کردیم بدهی مالیاتی می‌تواند به ممنوع الخروجی شخص از کشور بیانجامد، چنانچه دلیل ممنوع الخروجی ما به واسطه بدهی مالیاتی باشد، طبیعی است که از طریق همین اداره بتوانیم از آن مطلع شویم.

به همین سبب می‌توان از ممنوع الخروجی مالیاتی با ورود به سامانه اداره مالیات، به آدرس tax.gov.ir کسب اطلاع نمود. اطلاعات این سامانه نیز با توجه به نام کاربری و رمز عبور یعنی به نسبت کدملی ما به ما اعلام خواهد شد.

استعلام ممنوع الخروجی از طریق سامانه ثبت

چنانچه دستور ممنوع الخروجی به واسطه یک پرونده ثبتی باشد و در واقع در حالتی که دستور ممنوع الخروجی توسط اجرای ثبت صادر شده باشد، امکان استعلام از سازمان ثبت اسناد و املاک کشور وجود خواهد داشت.

خدمات این سایت را می‌توان به صورت آنلاین و در نشانی ssaa.ir دسترسی داشت. در این سامانه می‌توان با ورود اطلاعات هویتی همچون کد ملی و شماره شناسنامه، از وضعیت ممنوع الخروجی خود که به واسطه پرونده ثبتی صادر شده باشد، آگاه شویم.

استعلام ممنوع الخروجی از طریق پلیس من

اپلیکیشن پلیس من برخلاف دیگر روش‌های یاد شده، این امکان را دارد که انواع وضعیت‌های ممنوع الخروجی را استعلام کرده و به شما اعلام نماید.

برای استفاده از خدمات این اپلیکیشن، ضروری است که پس از نصب آن بر گوشی همراه خود، حساب کاربری خود را با توجه به مشخصات فردی و نیز کد ملی ایجاد نموده و سپس از وضعیت ممنوع الخروجی خود استعلام بگیرید.

استعلام ممنوع الخروجی برای ایرانیان مقیم خارج از کشور

در نهایت ممکن است که اتباع ایرانی که مقیم در کشور خارجی هستند نیز با وضعیت ممنوع الخروجی مواجه باشند. در این صورت باید از طریق سامانه میخک نسبت به استعلام وضعیت اقدام نمود. در واقع این سامانه که خدمات مربوط به گذرنامه را به اتباع ایرانی مقیم خارج از کشور ارائه می‌نماید، گزینه‌ای نیز برای استعلام وضعیت ممنوع الخروجی پیش‌بینی کرده است.

در سامانه یاد شده می‌توان از قسمت پرسمان تردد و با استفاده از کد ملی شخصی، استعلام مربوطه را دریافت نمود.