مالک کره ماه کیست؟

مالک کره ماه کیست؟

هنوز هیچ دولت یا شرکتی ادعای مالکیت بر ماه را مطرح نکرده است؛ اما بعید نیست دیر یا زود، کسی خود را مالک بخشی از کره ماه و منابع موجود در آن بخواند.

همه ما با مفهوم مالکیت روی زمین آشنا هستیم. هر قطعه زمین، مالکی دارد که می‌تواند یک شخص، شرکت یا دولت باشد. کلیه حقوق آن زمین هم متعلق به مالک است. اما مالک کره ماه کیست؟ اگر بخواهیم در یک کلمه پاسخ دهیم، باید بگوییم هیچکس!

مفاد پیمان ماورای جو که در سال ۱۹۶۷ توسط سازمان ملل متحد تدوین شد، می‌گوید فضای خارج از جو زمین متعلق به هیچ کشوری نیست. این پیمان به طور خاص از کره ماه هم اسم برده است:

حق اکتشاف و استفاده از فضای ماورای جو، شامل کره ماه و سایر اجرام فضایی، باید برای همه کشورها محفوظ باشد؛ بدون هرگونه تبعیضی!

از منظر حقوقی، این یعنی هیچ کشوری نمی‌تواند ادعای مالکیت بر ماه را داشته باشد. اگرچه برخی کشورها پرچم خود را روی آن برافراشته‌اند؛ اما این یک اقدام نمادین است، نه سندی بر مالکیتشان!

در واقع، وضعیت مالکیت ماه را می‌توانیم به قاره جنوبگان تشبیه کنیم که حضور و فعالیت‌های تحقیقاتی برای همه کشورها آزاد است؛ ولی کسی نمی‌تواند روی آن ادعای مالکیت داشته باشد.

به صورت تئوری، این خیلی عادلانه و نجیبانه به نظر می‌رسد؛ اما در عمل چطور؟ اخیرا علاقه به معدن‌کاری و استخراج منابع ماه، رو به افزایش گذاشته است. هنوز هیچ دولت یا شرکتی چنین کاری نکرده؛ اما بعید نیست دیر یا زود، کسی خود را مالک بخشی از کره ماه بخواند.

حتی ناسا از شرکت‌های خصوصی دعوت کرده است تا برنامه‌های خود را برای استخراج یخ از ماه ارائه دهند. یکی از ایده‌ها این است که یک فرودگر رباتیک در قطب جنوب ماه فرود بیاید و با دریل‌کاری، یخ استخراج کند.

پس می‌بینید که علاقه شدیدی هم از سوی سازمان‌های فضایی و هم از سوی شرکت‌های خصوصی برای حضور و معدن‌کاری در ماه وجود دارد.

آیا تملک بر منابع ماه قانونی است؟

در سال ۲۰۱۵ دولت آمریکا قانونی را وضع کرد که به کمپانی‌ها اجازه می‌دهد منابع استخراج شده از کره ماه را بفروشند. در سال ۲۰۲۰ هم یک فرمان اجرایی برای تحکیم حق استفاده از منابع فضایی، از جمله ماه امضا شد.

کشورهای دیگری نیز به منابع کره ماه نظر دارند که می‌توانیم از چین و روسیه مثال بزنیم. شرکت‌های خصوصی علاقه‌مند هم که روز به روز بیشتر می‌شوند.

بیشتر بخوانید: سیارک سایکی آنقدر فلزات گرانبها دارد که همه ساکنان زمین را ثروتمند کند!

اظهار نظر درباره قانونی بودن یا نبودن چنین برنامه‌هایی، پیچیده است؛ کمااینکه همین حالا بر سر انطباق برنامه‌های ناسا با قوانین بین‌المللی، بحث وجود دارد. در واقع، مانند بسیاری از موضوعات قانونی دیگر، نمی‌توان صرفا با یک بله یا خیر پاسخ این پرسش را داد.

حالا که دور تازه‌ای از ماموریت‌های فضایی ماه-محور در راه است، باید دید جامعه جهانی چگونه موضوع جنجالی مالکیت بر فضا را حل و فصل خواهد کرد.

منبع :slashgearمنبع گجت نیوز