دلیل مختل شدن حس بویایی در بیماران کرونا کشف شد

دلیل مختل شدن حس بویایی در بیماران کرونا کشف شد

اختلال حس بویایی در بیماران کرونا یکی از نشانه‌های مهم ابتلا به کووید ۱۹ بوده که بر اساس تازه‌ترین تحقیقات، دلیل اصلی و نسبتا عجیب آن مشخص شده است.

حس بویایی در بیماران کرونا یکی از حواسی بوده که دچار مشکل می‌شود؛ حدودا چندین ماه پیش بود که دانشمندان رسما این مشکل را به عنوان نشانه‌ای همه‌گیر و رسمی در مورد آلودگی به کووید ۱۹ تایید کردند و حال می‌بینیم که تازه‌ترین تحقیقات، دلیل غیر معمول بروز چنین اختلالی در بویایی را مشخص کرده‌اند.

در واقع گفته شده که افراد آلوده به ویروس کرونا جدید حس بویایی و چشایی خود را به صورت موقتی از دست می‌دهند و عملا نمی‌توانند رایحه عطرها، بوی غذاها و سایر بوهای اطراف خود را تشخیص دهند. اگر شما تا به حال به سرماخوردگی یا آنفولانزاهای شایع مبتلا شده باشید، می‌دانید که در این بیماری‌ها هم معمولا فرد مبتلا برای مدتی توانایی بو کردن را از دست می‌دهد.

با این تفاسیر در سه شنبه گذشته تحقیق کوچکی منتشر شد که در آن نکات اصلی در مورد تفاوت‌های از دست رفتن حس بویایی در بیماران کرونا و افراد مبتلا به سرماخوردگی‌ها یا ویروس‌های دیگر مورد بررسی قرار داده شده بود.

اختلال حس بویایی در بیماران کرونا

دانشمندان در مقاله منتشر شده اظهار کرده‌اند که در کمال تعجب، ویروس کرونا جدید مغز و سیستم عصبی افراد آلوده را تحت تاثیر قرار می‌دهد و اختلال بویایی گزارش شده توسط این مبتلایان هم به دلیل بروز چنین مشکلی رخ می‌دهد. این مسئله در حالی بوده که سایر ویروس‌های دستگاه تنفسی مانند آنفولانزا چنین مشکلاتی را به وجود نمی‌آورند.

کارل فیلپات (Carl Philpott)، سرپرست تحقیق منتشر شده و استاد دانشکده پزشکی دانشگاه آنگلیا شرقی در انگلستان می‌گوید که مکانیسم مختل شدن حس بویایی در بیماران کرونا با مبتلایان به سرماخوردگی شدید کاملا متفاوت است؛ به علاوه، این امکان وجود دارد که از این طریق بتوان افراد آلوده به کروناویروس جدید را از سایر مبتلایان به ویروس‌های دستگاه تنفسی تشخیص داد. فیلپات می‌گوید که نتایج تحقیقات تیم او گواه دیگری بر تاثیرات عجیب کووید ۱۹ روی سیستم عصبی افراد است.

بر اساس داده‌های جمع‌آوری شده، بین ۳۴ تا ۹۸ کسانی که به واسطه ابتلا به کووید ۱۹ در بیمارستان‌ها بستری می‌شوند، حس بویایی خود را از دست می‌دهند. برخی از این افراد تا ۳۰ روز باید با مشکل مورد نظر مدارا کننده و حتی گفته شده که برخی افراد هرگز توانایی بو کردن را دوباره به دست نمی‌آورند.

جزئیات تحقیقات

برای رسیدن به نتایج ارائه شده در مقاله سه شنبه گذشته، فیلپات به همراه چندین متخصص اختلالات بویایی، ۳۰ داوطلب را در پژوهش خود شرکت دادند. از این ۳۰ نفر، ده نفر به بیماری کووید ۱۹ مبتلا بودند، ده نفر به ویروس‌های سرماخوردگی شایع آلوده بودند و ده نفر آخر هم هیچ مشکل سلامتی نداشتند. در مراحل ابتدایی تحقیقات آزمایش‌هایی برای سنجش توانایی بو کردن و چشیدن این ۳۰ نفر انجام شد و نتایج به دست آمده بر اساس سن، جنسیت و سایر ویژگی‌های هر داوطلب مورد بررسی قرار گرفت.

محققان دریافتند که از دست رفتن حس بویایی در بیماران کرونا بسیار قوی‌تر از مبتلایان به سرماخوردگی‌ها بود و این افراد توانایی بسیار کمتری در تشخیص رایحه‌های مورد آزمایش داشتند. در مورد یکی از آزمایش‌های بویایی انجام شده می‌توان گفت که دانشمندان ۱۲ عدد چوب آغشته به رایحه‌های روزمره را به داوطلبان می‌دهند و این افراد باید اسم هرکدام از رایحه‌ها را از میان چهارگزینه‌ای که در اختیار آن‌ها بوده، انتخاب کنند.

به علاوه دیده شده که افراد آلوده به کرونا ویروس جدید از لحاظ قدرت چشایی هم دچار مشکلات جدی بودند توانایی تشخیص طعم‌های شیرین و تلخ را نداشتند؛ درست مانند وضعیت مربوط به حس بویایی، چشایی افراد مورد نظر هم نسبت به سایرین، به شکلی جدی مختل شده بود.

سیستم عصبی و حس بویایی در بیماران کرونا

وقتی کسی به آنفولانزا یا سرماخوردگی‌های شایع مبتلا می‌شود، بو کردن و چشیدن با وجود تمامی مایعات و مخاط‌هایی که بینی و راه نفس کشیدن او را پرکرده‌اند، مشکل می‌شود؛ با این حال در مبتلایان کووید ۱۹ چنین مشکلی وجود ندارد و به واسطه حمله ویروس کرونا به سیستم عصبی و مغز افراد، چنین اختلالاتی در بویایی و چشایی آن‌ها بروز می‌کنند. در واقع کووید ۱۹ معمولا هیچ نوع مخاط یا مایعات مسدود کننده‌ای را در قسمت بالایی سیستم تنفسی مبتلایان به وجود نمی‌آورد.

به علاوه مقاله تیم دانشگاه آنگلیا شرقی، دانشمندان دیگر هم در مورد تاثیرات کووید ۱۹ روی سیستم عصبی افراد تحقیق کرده‌اند و این‌طور که به نظر می‌رسد، ویروس کرونا می‌تواند تاثیراتی فراتر از مختل شدن اعصاب بویایی افراد داشته باشد. یکی از تازه‌ترین تحقیقات مربوط به این موضوع دلیل اختلال حس بویایی در بیماران کرونا را بروز سندروم کلفت (cleft syndrome) اعلام کرده است؛ این سندروم با متورم کردن عصب‌های دریافت کننده مولکول‌های بو در سیستم بویایی، توانایی حس کردن رایحه را مختل می‌کند.

تحقیقات دیگر بروز تورم مغز و همچنین هذیان‌گویی را در وضعیت شدید ابتلا به کووید ۱۹ گزارش کرده‌اند و حتی در برخی افراد دیده شده که پیدایش سندرمی خاص باعث فلج شدن آن‌ها شده است. همچنین، برخی پزشکان بروز سکته‌های مغزی را هم به عنوان یکی از عوارض کمتر دیده شده، اما قابل ‌توجه در مبتلایان به این بیماری مرگبار دستگاه تنفسی گزارش کرده‌اند.

معیاری ساده برای تشخیص ابتلا به کووید ۱۹

مایکل زندی (Michael Zandi)، یکی دیگر از نویسندگان تحقیق دانشگاه آنگلیا شرقی به وب‌سایت گاردین گفته که تاثیرات کووید ۱۹ روی سیستم عصبی و مغز مبتلایان که تا به حال گزارش شده‌اند، در نوع خود منحصر به فرد بوده و نمونه آن‌ها در ویروس‌های قدیمی‌تر دیده نشده است.

با این تفاسیر، همان‌طور که زندی و سایر همکارانش اعلام کرده‌اند، ویژگی‌های خاص مکانیسم اختلال حس بویایی در بیماران کرونا می‌تواند در تشخیص بیماری این افراد نسبت به مبتلایان به سرماخوردگی‌ها و بیماری‌های مشابه کمک کند.

در مقاله منتشر شده دانشمندان پیشنهاد داده‌اند که در کلینیک‌های مختلف، می‌توان با انجام تست‌های ساده بویایی و چشایی مبتلایان به کووید ۱۹ را از دیگران تشخیص داد. البته فیلپات می‌گوید که در نظر گرفتن چنین معیاری نمی‌تواند جایگزین مناسبی برای تست‌های تخصصی‌تر تشخیص آلودگی به ویروس کرونا باشد؛ با این وجود اگر در مکانی امکان دسترسی به تجهیزات آزمایش مخاط دهان و بینی افراد وجود ندارد، می‌توان از تست‌های بویایی و چشایی برای این منظور استفاده کرد.

آینده تحقیقات‎

به علاوه، در برخی شرایط خاص مانند وضعیت داخل فرودگاه‌ها، عده زیادی از مبتلایان احتمالی باید مورد بررسی قرار بگیرند و چنین کاری باید با سرعت زیاد انجام شود؛ به این ترتیب می‌توان به جای انجام آزمایش‌های پیچیده مرتبط با کووید ۱۹، از طریق آزمایش‌های بویایی و چشایی افرادی که شانس بیشتری برای آلودگی به ویروس کرونا دارند را از سایرین جدا کرد.

البته دانشمندان تیم زندی می‌گویند که در مراحل بعدی تحقیقات باید از اسکن‌های مغزی پیشرفته برای بررسی دقیق‌تر مکانیسم مختل شدن حس بویایی در بیماران کرونا استفاده کرد. همچنین، می‌توان با بررسی‌های دقیق‌تر در آینده نزدیک مشخص کرد که آیا ویژگی‌های ژنتیکی سیستم بویایی افراد می‌تواند آن‌ها را در مقابل بیماری کووید ۱۹ آسیب‌پذیر کند، یا ارتباط مورد نظر برعکس بوده و آلودگی به ویروس کرونا باعث تغییر پیدا کردن عصب‌های دریافت‌ کننده مولکول‌های چشایی می‌شود.

-: گجت نیوز