خاورمیانه 2 برابر میانگین جهانی گرم تر شده و به زودی دیگر قابل سکونت نیست!

خاورمیانه 2 برابر میانگین جهانی گرم تر شده و به زودی دیگر قابل سکونت نیست!

گزارش‌ها حاکی از آن است که خاورمیانه و شرق مدیترانه 2 برابر میانگین جهانی گرم تر شده و به زودی دیگر قابل سکونت نخواهند بود.

نشست اقلیمی COP27 سازمان ملل متحد در آبان ماه در مصر برگزار خواهد شد و در همین راستا به تازگی گزارش اقلیمی جدیدی منتشر شده که حاکی از آن است خاورمیانه و شرق مدیترانه حدودا 2 برابر متوسط جهانی گرم تر خواهند شد که همین موضوع روی زندگی بیش از 400 میلیون نفر و اقتصادهای این مناطق تاثیر خواهد گذاشت.

افزایش دما در خاورمیانه و شرق مدیترانه

این گزارش اقلیمی که طبق داده‌های مربوط به سال 1981 تا 2019 میلادی تهیه شده نشان می‌دهد در هر دهه در سراسر منطقه خاورمیانه و شرق مدیترانه به طور متوسط 0.45 درجه سانتی‌گراد دما افزایش پیدا کرده که این میزان از متوسط جهانی دما (0.27 درجه در هر دهه) بسیار بیشتر است. نتایج این مطالعه مناطقی از یونان و مصر در غرب تا لبنان، عراق و کشورهای بحرین، کویت، امارات و ایران در خلیج فارس را شامل می‌شود.

محققان در این گزارش هشدار دادند اگر اقدامات فوری برای تغییر این شرایط انجام نشود، این مناطق با موج‌های شدید گرما، افزایش سطح آب دریا و خشکسالی طولانی مواجه خواهند شد. در واقع بدون تغییرات فوری دمای این مناطق تا پایان قرن جاری حدود 5 درجه سانتی‌گراد دیگر افزایش پیدا خواهد کرد و چنین دمایی برای بسیاری از ساکنان این مناطق غیر قابل تحمل خواهد بود.

جوس لیلی‌ولد از موسسه شیمی مکس پلانک و موسس قبرس با اشاره به این گزارش عنوان کرد مردم خاورمیانه و شرق مدیترانه به ویژه در کشورهای محروم، سالمندان، کودکان و زنان باردار به دلیل افزایش دما با مشکلات سلامتی و چالش‌های تامین غذای سالم مواجه خواهند شد. محققان این مقاله هشدار دادند اگر اقدامات فوری انجام نشود، خاورمیانه تا چند دهه آینده از اروپا که به عنوان بزرگ‌ترین منتشر‌کننده گازهای گلخانه‌ای است، سبقت خواهد گرفت.

جورج زیتیس، نویسنده اصلی این گزارش عنوان کرد مناطق بسیار خشک به دلیل ادامه روند فعلی افزایش پیدا خواهد کرد و افزایش سطح آب دریا نیز برای زیرساخت ساحلی و کشاورزی چالش‌های جدی را به همراه خواهد داشت. طی چند سال آینده می‌توان بیشترین آثار چنین شرایطی را در منطقه پرچمعیت دلتای نیل مصر مشاهده کرد.

در همین راستا عربستان سعودی که به عنوان بزرگ‌ترین صادرکننده نفت خاورمیانه محسوب می‌شود سعی دارد راهکارهای سبز را برای چنین شرایطی ارائه دهد. شرکت نفتی دولتی آرامکو عربستان سعودی که 2 سال قبل از آغاز توسعه گاز شیل خارج از آمریکا خبر داد و باعث شوک به بازارهای گاز طبیعی شد، اکنون سعی دارد با صرف 110 میلیارد دلار میدان گازی جفوره را توسعه دهد که طبق برآوردها از 200 تریلیون فوت مکعب ذخایر گازی بهره می‌برد.

شرکت آرامکو از سال 2024 تولید گاز طبیعی در میدان گازی جفوره را آغاز خواهد کرد و تا سال 2036 قادر است به فروش 2.2 میلیارد فوت مکعبی گاز در روز و فروش 425 میلیون فوت مکعبی اتان در روز برسد. البته آرامکو مدتی قبل اعلام کرد به جای صادرات این گاز به شکل LNG قصد دارد از آن برای تولید سوخت پاک هیدروژن آبی استفاده کند که با این خبر بار دیگر باعث ایجاد شوک در بازار شد.

امین ناصر، مدیرعامل آرامکو عربستان سعودی در همین خصوص عنوان کرد آرامکو سود بخش هیدروژن طرح‌های فوری خود را برای توسعه بخش LNG متوقف کرده است. وی افزود عربستان سعودی طرح‌های فوری را در نظر گرفته تا بتواند برای تولید گاز طبیعی مورد نیاز برای مصرف داخلی سوختن نفت در نیروگاه‌ها را متوقف و باقی مانده را به هیدروژن تبدیل کند.

گفتنی است هیدروژن آبی از گاز طبیعی با روش SMR یا ATR تولید می‌شود و دی اکسید کربن تولید شده نیز جذب و ذخیره خواهد شد. در واقع جمع‌آوری دی اکسید کربن تولید شده باعث خنثی‌سازی اثر محیط زیستی آن روی سیاره زمین خواهد شد.

شرکت آرامکو توانست در سال 2020 میلادی اولین محموله آمونیاک آبی دنیا را به ژاپن بفرستد. ژاپن به دلیل شرایط جغرافیایی خاص و وقوع زمین لرزه‌ه‌های زیاد نمی‌تواند انرژی تجدیدپذیر را به شکل پایدار توسه دهد و به همین دلیل عربستان سعودی و استرالیا را به عنوان تامین‌کنندگان مطمئن سوخت هیدروژن خود انتخاب کرده است.

علاوه بر ژاپن، آلمان نیز قصد دارد به مقدار زیادی هیدروژن سبز تولید کند و برای تامین آن از عربستان سعودی کمک خواهد گرفت. در همین راستا آلمان برای کاهش کربن از اقتصاد خود و کاهش انتشار دی اکسید کربن به دنبال سرمایه‌گذاری 9 میلیارد یورویی در حوزه فناوری هیدروژن است.

طبق پیشنهاد دولت آلمان، برای تولید ساخت هیدروژن باید تا سال 2030 ظرفیت الکترولیز 5 هزار مگاوات ایجاد شود و تا سال 2040 پنج هزار مگاوات دیگر را نیز به آن اضافه کرد. از آنجایی که آلمان قصد دارد وابستگی خود به انرژی روسیه را از بین ببرد، دولت آلمان بیش از پیش روی این پروژه تمرکز کرده است.

عربستان سعودی در حال حاضر پروژه ساخت بزرگترین کارخانه هیدروژن سبز در دنیا را در دستور کار خود قرار داده است. در واقع عربستان با نور شدید خورشید و نسیم ثابت دریای سرخ به عنوان یکی از مناسب‌ترین کشورها برای تولید انرژی تجدیدپذیر محسوب می‌شود. البته این کشور هنوز نتوانسته از کل این انرژی به بهترین شکل ممکن بهره‌برداری کند.

عربستان برای بزرگترین کارخانه هیدروژن سبز در جهان بودجه 5 میلیارد دلاری در نظر گرفته که پس از شروع فعالیت در سال 2025 می‌تواند سوخت ابرشهر نئوم را تامین کند. این کارخانه با انرژی خورشیدی و بادی می‌تواند 4 گیگاوات انرژی پاک را به تولید برساند که از آن برای تولید هیدروژن استفاده خواهد شد. عربستان سعودی بر این باور است که تولید هیدروژن از این راه به‌صرفه‌تر بوده و از نفت نیز ارزان‌تر است.

طبق این گزارش، هزینه‌های این کارخانه تا سال 2030 میلادی به 1.50 دلار به ازای هر کیلوگرم خواهد رسید که از متوسط هزینه 5 دلاری به ازای هر کیلوگرم هیدروژن سبز و حتی از هیدروژن خاکستری (تولید شده از کرکینگ گاز طبیعی) نیز ارزان‌تر خواهد بود. عربستان سعودی به دلیل این که از زمین وسیع بلااستفاده، نور خورشید فراوان و باد ثابت بهره می‌برد می‌تواند در حوزه تولید هیدروژن سبز به پیشرفت‌های چشمگیری دست پیدا کند.

مقاله اصلی