با دنیای محتوا آشنا شوید (تولید محتوا را از کجا شروع کنید)

محتوا اینجا. محتوا آنجا. محتوا همه جا. این روزها آن‌قدر دنیای محتوا گسترده شده است که حتی پیرمرد مغازه‌دار سر کوچه هم می‌خواهد برای دکان کوچکش تولید محتوا کند؛ اما محتوا دقیقا چیست؛ تولید محتوا چه معنایی دارد و چگونه می‌توان به یک فرد حرفه‌ای در دنیای محتوا تبدیل شد. ما اینجا هستیم تا به این سوال‌ها پاسخ دهیم. برای پیداکردن جواب این سوال‌ها با ادامه مطلب همراه باشید.

دنیای محتوا و مولانا (اساسا محتوا چیست؟)

حقیقت این است که پرسیدن این سوال که اساسا محتوا چیست بسیار ساده‌تر از پاسخ‌دادن به آن است. تعاریفی که برای محتوا در نظر می‌گیرند، دقیقا مصداق این شعر مولاناست که می‌گوید:  “هرکسی از ظن خود شد یار من/ از درون من نجست اسرار من”.

با این حال قرار نیست ما پا پس بکشیم و دست از سر محتوا برداریم؛ چراکه این روزها بیشتر از همیشه واژه محتوا به گوش می‌رسد و احتمالا شما هم می‌خواهید از سر کنجکاوی با معنی این کلمه آشنا شوید.

شاید شما قبل از هر چیز برای پیداکردن معنی محتوا به یک فرهنگ لغت مراجعه کرده باشید. به محتوا در انگلیسی Content گفته می‌شود و در فرهنگ لغت سخن برای کلمه محتوا چنین تعریفی آمده است:

• آنچه درون چیز دیگری قرار دارد.
• مضمون یا مقصود سخن.

احتمالا بعد از مراجعه به فرهنگ لغت بیشتر از همیشه گیج شده‌اید و فکر می‌کنید این تعریف، آن محتوایی نیست که همه درباره‌‌اش صحبت می‌کنند.

پس شاید بهتر باشد در مرحله بعد به سراغ افراد متخصصی بروید که سعی کرده‌اند برای این کلمه تعریفی ارائه دهند. متخصصینی که برای محتوا تعریفی ارائه کرده‌اند به‌طور کلی به سه دسته تقسیم می‌شوند. دسته اول کسانی هستند که محتوا را از جنس اطلاعات می‌دانند؛ دسته دوم کسانی هستند که محتوا را از جنس تجربه می‌دانند و دسته سوم هم کار خود را راحت کرده‌اند و می‌گویند محتوا آن‌قدر پیچیده و مبهم است که نمی‌توان تعریفی از آن به دست آورد.

در یکی از این تعریف‌ها آمده است: “محتوا هر چیز جذاب، قابل اعتماد و مرتبط با یک موضوع خاص برای سرگرم‌کردن، روشنگری و آگاه‌کردن مخاطب است که در قالب صوت، متن، تصویر یا فیلم ارائه می‌شود.”

متخصص دیگری که گویا اعصاب درستی هم نداشته است می‌گوید: ” ای کاش یک زمانی برسد که ما از صحبت‌کردن درمورد محتوا دست برداریم. (کود حیوانی و انسانی هم محتواست؛ اما آدم‌ها دوست ندارند آن را بخورند و هضم کنند یا به‌عبارتی مصرف کنند!) پس بیایید به جای محتوا از ایجاد تجربه برای مخاطب حرف بزنیم.”

در نهایت تعریفی از جو پولیزی وجود دارد که می‌گوید:” محتوا اطلاعات ترغیب‌کننده‌ای‌ست که به مخاطب اطلاع‌رسانی می‌کند؛ با مخاطب تعامل ایجاد می‌کند و برای مخاطب جذاب است.”

اگر فکر می‌کنید هنوز با تعریف محتوا مشکل دارید، نگران نباشید. اکثر افراد در مراحل ابتدایی با همین مشکل دست‌وپنجه نرم می‌کنند. ادامه مطلب را بخوانید تا فضا برای‌تان روشن‌تر شود.

محتوا پایان ماجرا نیست (تولید محتوا چیست؟ تولید کننده محتوا کیست؟)

این همه توضیحات درباره محتوا داده‌ایم، اما تازه این بخش ابتدایی ماجرا بود. این روزها شاید بیشتر از محتوای خالی با عبارت تولید محتوا برخورد کرده باشید. برای تعریف تولید محتوا دیگر نمی‌خواهیم دست به دامان هیچ متخصص دیگری شویم؛ چراکه ممکن است بیشتر ما را گیج کنند!

خیلی ساده و راحت اگر بخواهیم این کلمه را معنی کنیم باید بگوییم که تولید محتوا یعنی ساخت هر چیزی  که برای انسان‌ها قابل درک است. این ساختن می‌تواند شامل نوشتن، طراحی، ضبط و… باشد. این کار اهداف خاصی را دنبال می‌کند. این اهداف می‌تواند شامل کسب درآمد، افزایش فروش و… باشد. این محتوای تولیدشده باید در بسترهای مختلفی بتواند منتشر شود. تولیدکننده محتوا کسی‌ست که این محتوا را تولید می‌کند.

محتوا به چه کارتان می‌آید؟

همان‌طور که گفتیم تولید محتوا اهداف خاصی را دنبال می‌کند. افراد و کسب‌وکارها برای این از تولید محتوا استفاده می‌کنند که به برندینگ خود کمک کنند؛ باعث افزایش فروش محصولات و خدمات خود شوند؛ در جهت وفاداری مشتریان گام بردارند و… . حتی می‌توانند از خود محتوا کسب درآمد کنند. همچنین تولید محتوا می‌تواند به ایجاد اعتماد، اعتبار و شناخته‌شدن کسب‌وکار کمک کند. البته همه این‌ها مستلزم این است که محتوای درخوری ایجاد شده باشد؛ محتوایی که بتواند مخاطب را به خود جذب کند و باری‌به‌هرجهت درست نشده باشد.

نیل پاتل در جایی گفته است: “این تولید محتواست که برای شما ترافیک ایجاد می‌کند. باعث تولید سرنخ‌های فروش و در پایان فروش می‌شود. ما از آن در کسب‌وکارمان استفاده می‌کنیم، چون می‌دانیم چه ارزش‌هایی را به کسب‌وکارمان باز می‌گرداند.”

این شما و این انواع محتوا!

انواع محتوا را می‌توان به شکل‌های مختلفی دسته‌بندی کرد. برای مثال می‌توانیم محتوا را به سه دسته زیر تقسیم کنیم:

• محتوای متنی
• محتوای صوتی
• محتوای بصری

غول اول دنیای محتوا، محتوای متنی‌ست

محتوای متنی چیز جدیدی نیست. از زمان‌های قدیم که روزنامه وجود داشته است یا حتی قبل‌تر از آن، زمانی که مطلبی روی پوست حیوانی نوشته می‌شده است، محتوای متنی هم وجود داشت.

امروزه یکی از رایج‌ترین انواع محتوا، همین محتوای متنی‌ست. در این نوع از محتوا قرار است درباره موضوع خاصی، مطالبی نوشته ‌شود. این مطالب باید به‌گونه‌ای نوشته شوند که نیاز مخاطب را برطرف کنند تا مخاطب مجبور نباشد، برای مثال به سایت دیگری مراجعه کند. این محتوا باید بتواند مخاطب را به خود جذب کند و در نهایت به رشد کسب‌وکار منجر شود. کسی که می‌خواهد وارد دنیای محتوا شود، باید ابتدا با محتوای متنی آشنایی پیدا کند.

بیشتر فرمت‌های محتوا به تولید محتوای متنی نیاز دارند؛ برای مثال فرض کنید می‌خواهید یک پادکست یا محتوای ویدئویی درست کنید. اگر شما از قبل متنی را که می‌خواهید در پادکست ضبط کنید یا در ویدئو درباره آن حرف بزنید، بنویسید، کار حرفه‌ای‌تری در نهایت ارائه خواهید داد.

برخی از انواع محتوای متنی به شرح زیر  است:

• مقاله‌های وبلاگ و سایت
• محتوای متنی در شبکه‌های اجتماعی
• محصول‌نویسی و تبلیغات

محتوای صوتی، محتوایی که جانی دوباره گرفت

مردم از قدیم‌الایام با محتوای متنی دم‌خور بوده‌اند؛ اما با آمدن اولین دستگاه‌های رادیو تولید محتوای صوتی هم به یکی از محتواهای مورد استفاده مردم تبدیل شد. اگرچه به‌مرور از محبوبیت این محتوا کاسته شد، اما با آمدن نسل جدیدی از محتواهای صوتی یعنی پادکست‌ها، جانی دوباره به این نوع از محتوا داده شد.

با این حال پادکست تنها محتوای صوتی موجود نیست. کتاب صوتی، صداگذاری و گویندگی، مقاله صوتی و به‌طور کلی هر نوع محتوایی که توسط گوش انسان به مخاطب برسد، محتوای صوتی محسوب می‌شود.

ساخت محتوای صوتی نسبت‌به محتوای متنی سخت‌تر است؛ با این حال مزایایی دارد که باعث می‌شود بسیاری از کسب‌وکارها از این محتوا استفاده کنند؛ برای مثال مردم می‌توانند در عین حال که به یک کار دیگر مشغولند، به یک محتوای صوتی هم گوش کنند. از طرف دیگر با استفاده از محتوای صوتی می‌توان رابطه صمیمانه‌تری با مخاطب ایجاد کرد.

محتوای بصری، کار را تمام می‌کند

اگرچه متون از اهمیت زیادی در دنیای محتوا برخوردار هستند اما به‌تنهایی کافی نیستند و نمی‌توانند تمام و کمال مخاطب را به خود درگیر کنند. احتمالا شما هم تایید می‌کنید که تاثیری که یک فیلم یا یک تصویر بر مخاطب می‌گذارد بسیار بیشتر از یک متن خشک‌وخالی یا یک صوت ساده است؛ بنابراین کسب‌وکارها برای این که بتوانند مخاطب بیشتری جذب کنند، از محتواهای بصری بهره می‌برند.

گفته می‌شود زمانی که مردم اطلاعاتی را می‌شنوند، سه روز بعد احتمالا تنها ۱۰ درصد از آن مطلب را به یاد دارند؛ در حالی که اگر آن اطلاعات با تصاویر مربوط همراه باشد، افراد می‌توانند ۶۵ درصد از آن اطلاعات را سه روز بعد به خاطر بیاورند. همین مسئله می‌تواند اهمیت محتوای بصری را به‌خوبی نشان دهد.

دنیای محتوای بصری اشکال گوناگونی دارد. برای مثال این محتوا شامل موارد زیر می‌شود:

• تصویر و عکس
• اینفوگرافیک
• ویدئو

محتوا چو حل گشت…

احتمالا تاکنون تا حد زیادی با مفهوم محتوا آشنا شده‌اید. مفهومی که با کلی دست‌وپنجه نرم‌کردن با آن توانستیم تعریفی هرچند محدود درباره آن بدهیم. اگرچه می‌توانیم اکنون نفس راحتی بکشیم اما متاسفانه باید بگوییم که محتوا چو حل گشت آسان نگردد! یعنی این‌طور نیست که فکر کنید می‌توانید با گذاشتن یک عکس از محصولات خود در اینستاگرام فروش خود را چندین برابر کنید. دنیای محتوا گسترده‌تر از این حرف‌هاست.

برای این که یک محتوا بتواند اهداف کسب‌وکار شما را تامین کند به یک تولید کننده محتوای حرفه‌ای احتیاج دارید. کسی که با اصول کار آشنا باشد و بتواند شما را در این زمینه یاری کند.

از طرف دیگر اگر شما کسی هستید که عشق به نوشتن دارید؛ گهگداری عکاسی می‌کنید و در اینستاگرام هشتگ موبایل‌گرافی می‌زنید یا در اینشات ادیت فیلم انجام می‌دهید، نمی‌توانید هنوز خود را یک تولیدکننده حرفه‌ای محتوا بدانید. شما باید آموزش ببینید و این آموزش باید در جایی صورت بگیرد که افرادی حرفه‌ای این آموزش را به شما بدهند.

به جایی مراجعه کنید که صفر تا صد این مسیر را به شما نشان دهد و بعد از اتمام دوره شما را به حال خود رها نکند؛ به بازار کار معرفی کند و در این مسیر دست شما را بگیرد؛ تا در انتها شما به شخصی تبدیل شوید که نه‌تنها توانسته است در حوزه محتوا کار کند؛ درآمد کسب کند؛ یا به رشد کسب‌وکار خود کمک کند، بلکه حتی بتواند معنای محتوا را درک کند (هرچند احتمالا هنوز نمی‌تواند معنای درستی از آن را به کسی توضیح دهد! چراکه حتی متخصصین این حوزه هم نتوانسته‌اند در این زمینه به توافق برسند!)

با تمام این تفاسیر اگر به نوشتن علاقه دارید؛ از کار در شبکه‌های اجتماعی لذت می‌برید؛ عکاسی می‌کنید؛  صدای خوبی دارید و به گویندگی علاقه‌مندید؛ کار تدوین بلدید؛ درگرافیک سررشته دارید یا از سایر مهارت‌های این‌چنینی بهره می‌برید؛ از طرف دیگر روی خوشی به مباحث بازاریابی نشان می‌دهید؛ احتمالا شما یک گزینه مناسب برای واردشدن به دنیای محتوا هستید. دنیایی که می‌تواند هم علائق شما را پوشش دهد و هم به کسب درآمد شما منجر شود.

به باشگاه محتوا ملحق شوید، اگر…

اگر به تولید محتوا و بازاریابی محتوایی علاقه‌مند شده‌اید و دوست دارید در این حوزه کار کنید باید به یک شخص متخصص در این حوزه تبدیل شوید. باشگاه محتوا جایی‌ست که می‌توانید در آن در طول دوازده هفته به یک تولیدکننده حرفه‌ای در دنیای محتوا تبدیل شوید. در این باشگاه شما با استراتژی محتوا، خلق محتوا در شبکه‌های اجتماعی و خلق محتوای متنی و صوتی آشنا می‌شوید. در پایان به دوره کارآموزی معرفی خواهید شد تا بتوانید با توشه‌ای پر از تجربه در این حوزه به کار بپردازید.