انجام پژوهش‌های ملی بدون انتشار گزارش‌های پژوهشی!

انجام پژوهش‌های ملی بدون انتشار گزارش‌های پژوهشی! – اخبار اجتماعی –

گروه اجتماعی خبرگزاری تسنیم؛ در سال ۱۳۹۵ خبری تکان‌دهنده تحت عنوان «استانداردسازی نسخه پنجم مقیاس هوش استانفورد ـ بینه» را خواندم که از لحاظ علمی برای بنده بسیار جذاب بود؛ زیرا همین اقدام را حدود ۱۵ سال پیش به سرانجام رسانده بودم و رساله دکتری تخصصی اینجانب در دانشگاه تهران به «استانداردسازی نسخه پنجم مقیاس‌های هوشی استانفورد ـ بینه» معطوف بود. مشتاقانه این خبر را پیگیری کردم تا بتوانم با دستاوردهای نوین در ستاد توسعه علوم و فناوری‌های شناختی (که بودجه پژوهش را فراهم کرده بودند) آشنا شوم.

در سال ۱۳۹۸ در یکی از رسانه‌های دولتی به «استانداردسازی نخستین آزمون ملی سنجش هوش» تأکید شد و از اصطلاح مجموعه آزمون هوشی استانفورد ـ بینه با مجری علی عسگری یاد شد. در زمینه کاربردهای این ابزار، مجری طرح به تشخیص مشکلات ذهنی، دیرآموز، مرزی، تیزهوش و اختلالات یادگیری به عنوان دستاوردهای این ابزار پرداخته است. از آنجایی که وقتی آزمون هوشی برای نخستین بار در تاریخ ایران در سطح ملی استاندارد شده است و اینگونه ادعا را در زوایای مختلف منعکس کرده است، توقع بر این است که چندین گزارش پژوهشی از دستاوردهای طرح مزبور حمایت کند.

متأسفانه با تماس تلفنی و پیگیری اینجانب برای اطلاع‌رسانی علمی ـ پژوهشی از طریق مقالات منتشر شده، حتی یک مقاله پژوهشی در زمینه حمایت از این طرح بزرگ قرن منتشر نشده بود. باید بگویم که با سابقه بیش از ۱۰ سال تدریس به اعضای هیئت علمی دانشگاه، همواره به پژوهشگران تأکید داشته‌ام که باید آخرین مرحله پژوهش در اطلاع‌رسانی پژوهشی، از طریق انتشار مقالات ISI و حداقل علمی ـ پژوهشی انجام گیرد. جای بسی تعجب است که چگونه ستاد پژوهشکده علوم شناختی از اینگونه فعالیت‌های پژوهشی به دور است! مگر می‌شود یک ابزار در سطح ملی استاندارد شود ولی هیچگونه مقاله پژوهشی در زمینه انتشار یافته‌های آن منتشر نشده باشد. بسیار تأسف‌برانگیز است که به استانداردسازی ابزارهای روان‌شناختی توجه می‌شود ولی استانداردهای پژوهشی در انجام فرآیندهای مزبور جایگاهی ندارد.

لازم به ذکر است که ۱۷ سال پیش، این اقدام را من با انتشار حداقل ۳ مقاله پژوهشی شروع کردم و این فرآیند توسط استاد ممتاز دانشگاه تهران جناب آقای دکتر غلامعلی افروز به جامعه علمی معرفی شده است. در حال حاضر حداقل دو کتاب (چاپ دانشگاه تهران) و بیش از ۲۰ مقاله علمی ـ پژوهشی توسط اینجانب منتشر شده است که هیچگونه بودجه‌ای را از هیچ سازمانی دریافت نکرده‌ام. چگونه می‌توان انتظار داشت که سازمانی دولتی با صرف بودجه‌های گزاف و با شعار فناوری‌های پژوهش‌های علوم شناختی، حتی یک مقاله برای حمایت از یافته‌های پژوهشی مرتبط با استانداردسازی نسخه ملی را منتشر نکرده است.

باز هم شعار می‌دهیم که از دوباره‌کاری باید پرهیز کرد؛ باز هم ادعا می‌کنیم که باید استانداردهای پژوهشی را رعایت کرد؛ همواره فریاد می‌زنیم که تخصص در واگذاری طرح‌های پژوهشی ضروری است. ای کاش اینگونه اقدامات با دیدگاه‌‌های فنی پژوهش‌های علوم شناختی دنیای معاصر مقایسه شود و شاید روزی بتوانیم از اینگونه خطاهای شناختی اجتناب ورزیم. این پژوهشکده باید الگو برای تولید استانداردهای پژوهشی باشد نه اینکه فرهنگ نادرست پژوهشی را رواج دهد.

همواره در مقطع دکتری، انتشار یک مقاله پژوهشی ضروری است. چگونه می‌توان این اهمال‌کاری‌های مرتبط با روش‌شناختی پژوهشی را متوجه نشد! ان‌شاءالله بتوانیم ایران را با پژوهش‌های استاندارد، در سطح استاندارد، به استانداردسازی ابزارهای روان‌شناختی هدایت کنیم. هنوز هم مشتاق هستم که دستاوردهای پژوهشکده فناوری‌های علوم شناختی را در زمینه اقداماتی که من نزدیک به ۲۰ سال پیش آغاز کرده‌ام را بررسی کنم تا بتوانم نقاط ضعف خویش را برطرف ساخته و استانداردسازی ابزارهای جدید را با توان علمی فزاینده‌ای فعالیت کنم.

اینجانب حداقل ۳۰ مقاله پژوهشی در زمینه استانداردسازی ابزارهای روان‌شناختی منتشر کرده‌ام ولی کارهای نیمه‌کاره‌ای دارم که باید از دستاوردهای سازمان‌های دولتی و به خصوص پژوهشکده علوم شناختی بهره‌مند شوم؛ زیرا به عنوان یک ایرانی از مالیات‌های پرداختی من و دیگر ایرانیان، بودجه‌های گزاف صرف هزینه‌های پژوهشی مزبور می‌شود.

دکتر کامبیز کامکاری؛ دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی

انتهای پیام/

منبع خبر